Okumak mı dinlemek mi, hangisi anlama açısından daha iyidir, odaklanmamızı sağlar ve daha iyi çalışmamıza yardımcı olur? İşte cevap:
Okuma ve Dinleme Arasındaki Benzerlikler Nelerdir?
Okuma ve dinleme üzerine yapılan bilimsel araştırmalara göre, nörobilimciler her ikisinin de insan beyni üzerinde benzer etkilere sahip olduğunu iddia ediyor. İster bir kitap okuyun ister bir podcast dinleyin, beyninizde aynı bilişsel süreçler gerçekleşir.
Ancak bir şeyi öğrenmek için okuyor ya da dinliyorsanız işler değişebilir ve bu iki öğrenme yöntemi arasında bazı farklar vardır.
Okuma ve Dinleme Arasındaki Farklar Nelerdir?
En önemli fark, okumanın beynin sol tarafında meydana gelen bilişsel süreçleri içermesidir. Öte yandan dinleme, öğrenenlerin her iki yarım küresini de harekete geçirir.
Bunun nedeni, bir sesli kitabı dinlerken konuşmayı ve anlamını aynı anda işlemeniz gerektiğidir.
Buna ek olarak, öğrenme stilleri farklı olsa da, bir şeyi okumak yerine dinlerken muhtemelen çoklu görevlerde daha yetenekli olabilirsiniz.
Okuma ve Dinleme Beyin Aktivitesini Nasıl Etkiler?
İnsan beyni hem okuyarak hem de dinleyerek oldukça harekete geçer. Ancak okuma ve dinleme aynı beyin bölgesinde işlenirken, konuşmayı yorumlama beynin farklı bölümlerinde gerçekleşir.
Okuma ve dinleme beynin farklı bölümlerini harekete geçirir. Okuduğunuzu anlamak sol beyni (dil işleme ile ilişkili alanlarda) harekete geçirirken, dinlediğinizi anlamak her ikisini de (konuşma ve akustiği işlemek için) harekete geçirir.
Öğrenme Sürecinde Okuma mı Dinleme mi Daha Hızlıdır?
Bu tartışmada kesin olarak kanıtlanmış son ve önemli bir unsur vardır: okumak dinlemekten daha hızlıdır.
İşitsel içeriğin çözümlenmesi, yazılı içeriğin çözümlenmesinden daha fazla zaman alır.
Çeşitli kaynaklara göre, ortalama bir yetişkin dakikada 250 ila 300 kelime civarında metin okumaktadır. Öte yandan, ortalama bir yetişkin dakikada 150 ila 160 kelime civarında bir kaydı dinleyebilir ve anlayabilir.
Okuma ile Nasıl Verimli Öğrenilir?
Okuma becerilerinizi ve okuduğunuzu anlamayı geliştirmeye çalışırken, daha iyi anlamak için uygulayabileceğiniz birkaç temel strateji vardır:
- Önizleme
- Tahmin Etmek
- Ana Fikrin Belirlenmesi ve Özetleme
- Sorgulama
- Çıkarım Yapma
- Görselleştirme
- Yeniden Anlatım
Okumanın Avantajları Nelerdir?
Öğrenmek için okumanın öne çıkan avantajlarından bazıları aşağıda listelenmiştir:
- Dinlemekten daha hızlıdır
- Konsantrasyonu ve odaklanma yeteneğini geliştirir
- Beyninizin hafıza kapasitesini geliştirir
- Daha güçlü analitik düşünme becerileri sağlar
- Yazma becerilerinizi geliştirir
- Hayal gücünüzü ve yaratıcılığınızı artırır
Okumanın Dezavantajları Nelerdir?
Bazen öğrenmek için okumanın aşağıdaki gibi dezavantajları olabilir:
- Bir şey okurken dikkatinizi dağıtmak oldukça kolaydır
- Beyninizi ve gözlerinizi kolayca yorabilir
- Okurken çoklu görev yapmak mümkün değildir
- Çoğu zaman sessiz bir yer gerektirir
- Muhtemelen okumak istediğiniz kitapları her yere yanınızda götürmeniz gerekecek
Dinleyerek Nasıl Verimli Öğrenilir?
Karşınızda fiziksel olarak bulunan birini dinliyorsanız, daha verimli dinlemek ve dinlediğinizi anlamanızı geliştirmek için bu stratejileri deneyebilirsiniz:
- İyi bir göz teması kurun ancak konuşmacıya dik dik bakmayın
- Açıklayıcı sorular sorun
- Anın içinde olmaya çalışın
- Yüz ifadelerine ve diğer sözsüz iletişime dikkat edin
- Kelimeleri sadece duyduğunuzdan değil, onlardan anlamlar çıkardığınızdan emin olun
- Konuşmacı sözlerini bitirdikten sonra ne söyleyeceğinizi düşünmemeye çalışın
Önceden kaydedilmiş bir ses, video veya sesli kitap dinliyorsanız, daha verimli dinlemek için bu stratejileri deneyebilirsiniz:
- Duyduklarınızı tekrar ifade edin
- Empatik ve açık fikirli olmaya çalışın
- Duyduklarınızın zihinsel bir görüntüsünü oluşturmaya çalışın
- Konuşmacının ses tonuna dikkat edin
- Dinlediklerinizle ilgili kısa notlar alın
Kaydın geri kalanına devam etmeden önce tam olarak anlamadığınız yerleri geri sarın.
Dinlemenin Avantajları Nelerdir?
Dinlemenin öne çıkan avantajlarından bazıları şöyle sıralanabilir:
- Yürüme gibi belirli faaliyetlerle çoklu görev yapmak mümkündür
- İletişim kurmak için daha büyük bir yetenek sağlar
- Topluluk önünde konuşma becerilerinizi geliştirir
- Dikkat sürenizi uzatabilir
- Kişiler arası bağlantıları geliştirebilir
Buna ek olarak, yabancı dil öğrenenler dinleyerek öğrenmekten faydalanabilirler, çünkü yeni bir dil öğrenmenin temel sorunlarından biri, bir yerli konuşurken anlamaktır.
Son olarak, metinden konuşmaya yazılımını kullanarak okuma materyalini de dinleyebilirsiniz, bu açıdan dinlemek okumaktan daha özeldir.
Dinlemenin Dezavantajları Nelerdir?
Bazen öğrenmek için dinlemenin dezavantajları olabilir:
- Okumaktan daha fazla zaman alır
- Sesli kitaplara erişiminiz olması gerekebilir
- Yazılı içerik olduğu kadar işitsel içerik olmayabilir
- İnternet bağlantısı olan bir dizüstü bilgisayar veya telefon gibi teknolojik cihazlara erişiminizin olması gerekecektir
- Muhtemelen kulaklığa ihtiyacınız olacak
Bilimsel Araştırmalar Okuma ve Dinleme Tartışması Hakkında Ne Söylüyor?
Dinleme ve okumanın her ikisi de bireyin materyale odaklanmasını gerektiren zorluklara sahiptir. Bir kişi sesi dinlerken, bilgiyi anında yorumlamayı ve anlamayı içeren gerçek zamanlı kavrama becerilerini kullanmalıdır. Not almak bu çabaya katkıda bulunur.
Okumanın görsel zorlukları vardır çünkü resimler ve videolar gözler için sadece metne bakmaktan daha kolaydır.
Bilim insanları, insanların erken yaşlarda okuma ya da dinleme arasında bir öğrenme tercihi geliştirip geliştirmedikleri konusunda hala net değiller. Hangi öğrenme yönteminin materyalin daha iyi anlaşılmasına yol açtığı konusunda veriler karışıktır.
Öğrenmek için Dinlemekten Nasıl Yararlanılır?
Dinleme yoluyla bir şeyler öğrenmek istiyorsanız, metinden konuşmaya (TTS) kullanabilirsiniz Yazılı içeriği yüksek sesle okuyan API veya sesli kitapları dinleyebilirsiniz.
Çevrimiçi gazeteler, web siteleri, Microsoft Word belgeleri ve PDF’ler gibi metin konuşmasını kullanabileceğiniz çeşitli alanlar vardır.
Sesli Kitap Nedir?
Sesli kitaplar, bir kitap metninin okumak yerine dinlediğiniz ses kayıtlarıdır.
Fiziksel kitapların aksine, sesli kitaplar kullanıcılarına daha fazla fayda sağlar. Örneğin, disleksi gibi öğrenme güçlüğü çeken pek çok insan için yazılı bir metni okumak büyük bir ıstırap olabilir ve bu insanlar için sesli kitapların pek çok faydası vardır.
Sesli kitaplar, kitapların kelimesi kelimesine tam versiyonları veya kısaltılmış versiyonları olabilir. Sesli kitapları herhangi bir akıllı telefon, tablet, bilgisayar, ev hoparlör sistemi veya araç içi eğlence sisteminde dinleyebilirsiniz.
Bir Sesli Kitabı Nasıl Dinlersiniz?
Dijital ses dosyaları olarak mevcut olan sesli kitaplar, ses akışını destekleyen herhangi bir cihazda çalınabilir.
Çevrimiçi kitapçılardan satın alınabilir veya kamu malı olan yerlerden indirilebilirler. Çoğu halk kütüphanesi sistemi çevrimiçi sesli kitap indirmelerine katkıda bulunur ve ihtiyacınız olan tek şey bir kütüphane kartıdır.
İnternetten sesli kitap satın aldığınızda veya indirdiğinizde, genellikle aşağıdaki ses formatlarından birinde gelirler:
- MP3
- WMA (Windows Media Audio)
- AAC (Gelişmiş Ses Kodlaması)
Çoğu medya cihazı bu dosya türlerinden herhangi birini oynatmak için tasarlanmıştır.
Nerede Sesli Kitap Dinleyebilirsiniz?
Birçok web sitesi ve uygulama hem ücretsiz hem de ücretli sesli kitaplara erişim sağlamaktadır. Bunlardan bazı örnekler:
- Apple Books
- Audible
- AllYouCanBooks
- Project Gutenberg
- OverDrive
Apple Books
Apple Books, iOS ve macOS aygıtları için AppStore’dan indirilebilen sesli kitaplar sunar.
Audible
Sesli kitaplar tek tek satın alınabilse de Audible, ayda bir ücretsiz sesli kitap indirme olanağı sağlayan aylık bir abonelik hizmeti sunuyor. Mobil cihazlarda dinlemek için Android veya iOS için Audible uygulamasını kullanabilirsiniz.
AllYouCanBooks
Bu site binlerce indirilebilir sesli kitaba sınırsız erişim sunuyor. Bu ücretli site ilk ayı ücretsiz sunuyor.
Project Gutenberg
Bu site, kamu malı binlerce ücretsiz kitap sunmasıyla tanınıyor. İnternet üzerinden erişilebilen ve giderek büyüyen bir insan tarafından okunan sesli kitap koleksiyonuna sahiptir.
OverDrive
Bu uygulama 30.000’den fazla yerel kütüphaneden binlerce sesli kitap sunuyor.
Sesli Kitaplar ve Metin Okuma Arasındaki Farklar Nelerdir?
- Sesli kitap, yüksek sesle okunan bir kitabın ses kaydı olarak bilinirken, metinden sese yazılımı, bir bilgisayar veya mobil cihazdaki kitaplar, dergi makaleleri, haber makaleleri ve web siteleri gibi dijital metinleri yüksek sesle konuşan teknolojiyi kullanan bir uygulamadır.
- Sesli kitaplar, insan sesi, genellikle yayının yazarı veya başka bir tanınmış aktör veya seslendirme uzmanı kullanılarak kaydedilir. Metni bir kişi okuduğu için, sesli kitap okumaları ton ve duygu değişikliklerini dahil etmeyi ve cümle sonları gibi düzenli yerlerde okumaya ara vermeyi başarır.
- TTS, bilgisayar tarafından oluşturulan sesi kullanır. Birkaç farklı TTS sesi vardır ve kullanılan yazılıma bağlı olarak okuyucu sesin cinsiyetine ve aksanına karar verebilir. Teknoloji geliştikçe, sesler giderek daha doğal hale geliyor.
- Sesli kitaplar genellikle bilgisayarlarda veya mobil cihazlarda ve akıllı telefonlarda oynatılabilen MP3 formatında dijital bir dosya olarak üretilir.
- TTS bir yazılım programıdır. Genellikle çeşitli cihazlarda önceden yüklenmiş bir kullanım olarak mevcuttur ve büyük işletim programları için bir tür TTS uygulaması indirilebilir ve yüklenebilir.
Sesli Kitabın Faydaları Nelerdir?
Sesli kitapların faydaları şöyle sıralanabilir:
- Dinleme becerilerinizi geliştirmek
- Kullanılabilirlik ve kolaylık
- Kelime dağarcığını, telaffuzu ve anlamayı geliştirme
Öğrenme için Dinleme ve Okuma Hakkında Daha Fazla Okuma
Kindle Sesli Okuma Nasıl Yapılır
Microsoft Word’ün Sesli Okunması Nasıl Sağlanır?
Bir PDF dosyası nasıl Sesli Okunur hale getirilir?
Adobe Acrobat’ın Yüksek Sesle Okunması Nasıl Sağlanır?